Maelezo ya jumla
Ugonjwa wa trichinosis/trichinellosis ni ugonjwa unaosababishwa na minyoo mviringo ambayo mabuu yake (trichinae) yanasafiri na kuingia kwenye misuli na kutengeneza uvimbe.
Sababu ya ugonjwa wa trichinosis/trichinellosis
Trichinella spiralis
Epidemiolojia ya ugonjwa wa trichinosis/trichinellosis
Unapatikana ulimwengini kote, lakini unapatikana kwa wingi sehemu nyingine na kwa uchache sehemu nyingine, kulingana na jinsi watu wanvyoandaa nakula nyama ya nguruwe au nyama mwitu.
Uambukizo wa ugonjwa wa trichinosis/trichinellosis
Kwa kula nyama mbichi au ambayo haijapikwa vizuri yenye mabuu, hasa nyama ya nguruwe na bidhaa za nyama ya nguruwe.
Muda kabla dalili kuanza
Dalili huanza siku 8-15 baada ya kula nyama yenye maambukizi
Nani yuko hatarini zaidi
Watu wote wako hatarini. Baada ya kuambukizwa unabakia na kinga ya muda mfupi
Dalili za ugonjwa wa trichinosis/trichinellosis
- Dalili zinatokana na kuvamiwa misuli na viungo vya mwili na mabuu yanayotolewa na mnyoo mkubwa wa kike ulio kwenye utumbo.
- Maambukizi yanaweza yasisababishe dalili kabisa, yanaweza kusababisha dalili za kadri au dalili kali sana zinazoathiri mifumo mingi ya mwili.
- Homa
- Maumivu ya misuli unapojongea
- Kuvimba na kukaza misuli ya jicho na uso
- Kuvimba kwa kope na kuumizwa na mwanga
- Uchovu
- Maumivu wakati wa kumeza
- Kupata shida kupumua, kukohoa na kukwaruza kwa sauti
- Kuhara
- Maumivu ya tumbo
- Kichefuchefu na kutapika
Kama mabuu yatasafiri na kuingia kwenye tishu zingine (ukiaachilia mbali misuli), yanaweza kusababisha;
- Kuvimba utando unaofunika ubongo na uti wa mgongo – meningitis
- Kuvimba kwa ubongo – encephalitis
- Kuvimba kwa misuli ya moyo – myocarditis
- Nimonia
- Kuvimba kwa figo – nephritis
- Matatizo ya mishipa ya fahamu
Utambuzi wa ugonjwa wa trichinosis/trichinellosis
- Historia ya kula nyama mbichi ya nguruwe au ambayo haijapikwa vizuri
- Kuangalia mabuu (larvae) kwenye misuli baada ya kuchukua sampuli – muscle biopsy
- Kipimo cha damu – serologic test
Matibabu ya ugonjwa wa trichinosis/trichinellosis
- Kulazwa kwa mgonjwa
- Mebendazole AU
- Albendazole AU
- Thiabendazole
- Kiwango kikubwa cha corticosteroid kwa siku 1-2 kikifuatiwa na kiwango kidogo cha dozi kwa siku kadhaa au wiki.
Kuzuia
- Elimisha jamii kuhusu umuhimu wa kupika vizuri nyama ya nguruwe na bidhaa zinazotokana na nyama ya nguruwe au nyama ya mwitu
- Kugandisha nyama ya nguruwe na bidhaa zake kunaua mabuu (trichinae)
Vyanzo
https://medlineplus.gov/ency/article/000631.htm#:~:text=Trichinosis